Mechaniczne urabianie skał – młot hydrauliczny, głowica urabiająca, zrywak hydrauliczny czy kombajn frezujący ?
Powszechnie wiadomo, że najtańszą metodą wydobycia kamienia jest wiercenie i strzelanie.
Na polskim rynku jest kilka firm świadczących usługi wiertniczo strzałowe, z których korzysta większość kopalń.
Jak urabiać jednak skałę gdy nie możemy wiercić i strzelać ze względu na obostrzenia środowiskowe lub bliskość osiedli ludzkich?
Na rynku znane są 4 metody.
– urabianie młotem hydraulicznym
– urabianie zrywakiem hydraulicznym
– urabianie frezem zamontowanym na koparce
– urabianie mechaniczne przystosowanym do tego kombajnem.
Która z tych metod jest najbardziej opłacalna?
model | młot hydrauliczny Rammer 7013 |
zrywak hydrauliczny XR80 |
głowica urabiająca ER 5500 |
szerokość urabiania | – | – | 1200mm |
koparka | 70-100t | 70-100t | 80-150t |
wraz z osprzętem niezbędny jest zakup ok. 100 tonowej koparki hydraulicznej | |||
wydajność | ok. 100t/h przy twardości ok. 100MPa | ok. 100t/h przy twardości ok. 100MPa | ok. 100t/h przy twardości ok. 100MPa |
max dopuszczalna twardość materiału | bez ograniczeń | 150MPa | 100MPa |
materiał | rumosz, skała luźna, zwietrzona | rumosz, skała luźna, zwietrzona | sól, wapień, ruda, dolomit, materiał o niskim współczynniku abrazyjności |
model | Surface Miner 2500 SM | Terrain Leveler T1255 |
szerokość urabiania | 2500mm | 3700mm |
wydajność | 450t/h przy twardości ok. 120MPa | 700t/h przy twardości ok. 120MPa |
max dopuszczalna twardość materiału | 120MPa | 160MPa |
materiał | sól, wapień, ruda, dolomit, materiał o niskim współczynniku abrazyjności | sól, wapień, ruda, dolomit, materiał o niskim współczynniku abrazyjności
|
Przytoczone dane pochodzą z ogólnodostępnych specyfikacji technicznych, prezentacji i stron internetowych producentów.
Koszty inwestycyjne – porównanie:
Urabianie osprzętem wymaga zakupu samego osprzętu oraz koparki o masie własnej ok. 100ton.
– koszt inwestycji koparki z osprzętem to ok. 1 milion EUR
– koszt inwestycji urządzenia do mechanicznego urabiania skał to ok. 1,5 miliona EUR
5 lat eksploatacji przez 220 dni w roku i przez 15 godzin dziennie to 16 500 godzin.
- a)Wydajność ok. 100t/h w tym czasie pracy to 1 650 000 ton.
Koszt amortyzacji urządzenia to ok. 0,6 EUR/tonę - b)Wydajność ok. 450t/h w tym czasie pracy to 7 450 000 ton.
Koszt amortyzacji urządzenia to ok. 0,2 EUR/tonę - c)Wydajność ok. 700t/h w tym czasie pracy to 11 550 000 ton.
Koszt amortyzacji urządzenia to ok. 0,13 EUR/tonę
Wydaje się więc, że pod kątem zwrotu kosztów inwestycyjnych najbardziej opłacalnym rozwiązaniem jest zastosowanie urządzenia firmy Vermeer. Oczywiście opłacalne dla kopalni, która ma wystarczającej wielkości złoże i … apetyt na tak dużą wydajność.
Terrain Leveler TL1255 odspaja materiał o twardości 140MPa, a nawet 160MPa, uzyskując materiał o granulacji 0-300mm z wydajnością ponad 700 t/h.
Tymczasem olbrzymie kopalnie odkrywkowe widząc, że ta technologia jest dla nich najlepszym rozwiązaniem składają zamówienia do producenta, firmy Vermeer na jeszcze większe maszyny! I nie był to kolejny krok w wielkości tej maszyny był to olbrzymi skok do przodu.
Terrain Leveler TL1655 to urządzenie o łącznej masie 180 ton i dwóch potężnych silnikach o mocy 447kW każdy. Napęd bębna urabiającego realizowany jest za pośrednictwem silników hydraulicznych zamontowanych bezpośrednio na organie urabiającym. Dzięki większej masie i większej mocy TL1655 może urabiać jeszcze twardszą skałę. Pierwsza maszyna pracuje już od kilku miesięcy. Dziewięć kolejnych zamówionych w jednym zamówieniu razem z 6 „mniejszymi” braćmi TL1255 do kopalni rudy w Zachodniej Australii. Wszystkie urządzenia wyposażone są w laserowe system poziomowania, zapewniając, nachylenie spągu pod tym samym kątem bez względu na to w jakim kierunku każde z 15 urządzeń się porusza.
Gdzie można zastosować technologię mechanicznego urabiania skał i dlaczego?
Problemy z wierceniem i strzelaniem w niektórych kopalniach mogą być w dniu dzisiejszym wyeliminowane z powodzeniem za pomocą urządzenia firmy Vermeer TL1255, przy równoczesnym uzyskaniu olbrzymiej wydajności i niskim koszcie pozyskania tony materiału.
Ze względu na koszty eksploatacyjne jest to urządzenie zalecane przede wszystkim kopalniom dolomitu, cementowniom, zakładom wapienniczym i kopalniom odkrywkowym rudy o niskim wskaźniku abrazywności skały.
Wydajności.
Terrain Leveler TL1255, model o szerokości 3,7m bębna roboczego i głębokości urabiania do 60 cm, skrawając kolejne warstwy skały osiąga wydajność (w zależności od materiału) do 1000 t/h uzyskując frakcje ok. 0-300mm nadające się bezpośrednio na drugi stopień kruszenia.
Terrain Leveler TL1655 osiąga wydajność 3-krotnie większą!
Główne zalety:
– eliminujemy wiercenie i strzelanie oraz ciężkie koparki do załadunku materiału i ciężkie wozidła do transportu materiału o dużych gabarytach i dużych węzłach kruszących pierwszego stopnia.
– po zebraniu materiału ładowarkami otrzymujemy równe podłoże nie niszczące opon ładowarek i wozideł.
– produkt 0-300mm bardziej kubiczny niż po strzelaniu i kruszarce szczękowej.
– otrzymujemy materiał, który może być transportowany zwykłymi wywrotkami bezpośrednio na drugi stopień kruszenia.
Dostawiając mobilne kruszarki stożkowe lub udarowe możemy bezpośrednio na złożu produkować mieszanki lub grysy.
Urządzenie to zapewnia wydajność i zaawansowany poziom techniczny, jakiego nie jest w stanie zaoferować w dniu dzisiejszym żadna inna maszyna.
Poprzez regulowanie rozstawu i ilości zębów, prędkości obrotowej bębna oraz prędkości jazdy maszyny możliwe jest świadome planowanie uziarnienia urabianego materiału.
Kierunek obrotu organu urabiającego oraz umocowanie zębów ma bardzo korzystny wpływ na rozkład sił powodujących urabianie na finalny produkt – brak rozkruszania skał.
Charakterystyka urabiania jak i charakterystyka pracy całej maszyny daje niespotykane możliwości. Umożliwia urabianie skał i prowadzenie ciężkich prac ziemnych tam, gdzie dotychczasowe metody okazywały się nieopłacalne lub wręcz niemożliwe do zrealizowania (w miejscach gdzie z powodu bliskości budynków mieszkalnych lub bliskiej odległości dróg wprowadzono zakaz prowadzenia robót strzałowych).
Koszty eksploatacyjne.
Zużycie paliwa waha się w granicach 100 l/h, zużycie zębów skrawających szacuje się w ilości 2-4 sztuk na godzinę pracy.
Całkowite koszty eksploatacyjne (obejmujące amortyzację, materiały eksploatacyjne, paliwo, operatora) kształtują się w granicach 0,5- 1,0 EUR na tonę produktu.
Po zbadaniu twardości, abrazyjności i kruszalności materiału bardzo dokładnie możemy oszacować koszty eksploatacyjne urządzenia.